Meme kanseri riski azaltılabilir mi?

Meme kanseri gelişimini önleyen kesin bir çözüm yoktur. Ancak riski azaltan etkenler vardır. Ankara’ da çalışan bir meme cerrahı olarak, ‘’Meme kanseri riskini azaltmak mümkün mü?’’ sorusuna yanıt vermeye çalıştım. Kuşkusuz kadın olmak ve yaş almak kontrol edemeyeceğimiz risk faktörleridir. Ancak ben meme kanseri ile ilgilenen bir genel cerrah olmam itibariyle Ankara’ da memede kitle ile gelen hastalarıma azaltılabilir risk faktörleri ile ilgili bilgiler veriyorum.

Sağlıklı bir kilo: Özellikle menapoz sonrası aşırı kilo alımı ve şişmanlık kanser riskini arttırır. Sağlıklı ve stabil bir kiloda kalınmalıdır.

Fiziksel aktivite: Çalışmalar orta-ağır egzersizin kanser riskini azalttığını göstermiştir. Haftada 3-5 saat yapılan orta-ağır egzersiz koruyucudur. Orta egzersiz nefes sayısında artışa yol açan kalp hızının kısman arttığı konuşabildiğiniz ama şarkı söyleyemediğiniz egzersizdir. Ağır egzersiz yüksek tempoda yapılan kalp hızının belirgin arttığı terlemeye yol açan ve solunum sayısının belirgin artttığı egzersizdir.

Alkol alımını azaltın ya da almayın: Alkol meme kanseri riskini arttırır. Az miktarda alınması bile belli bir risk doğurur. Hiç almamak en iyisidir. Alkol kullanıyorsanız günde bir alkollü içecek ile sınırlamak önerilir. Bu değer kabaca bira için 330 cc, şarap için 150 cc, viski/rakı gibi yüksek alkollü içecekler için 45cc’ ye denk gelir.

Beslenme: Diyet ile direkt bir ilişki gösterilememiştir. Ancak bir meme cerrahı olarak önerim işlenmiş et ürünlerinden (şarküteri) ve kırmızı etten uzak durmanızdır. Genel sağlık önlemi çerçevesinde yağdan ve şekerden fakir, meyve ve sebzeden zengin beslenmek her türlü kansere karşı koruyucu olacaktır. Ek vitamin desteği veya diyet destek ürünlerinin kanser riskini azalttığına dair bir kanıt yoktur.

Emzirme: Emzirme sürecinin meme gelişimine katkısı olduğunu ve kanser riskini azalttığı bilinmektedir. Bir meme cerrahı olarak memede kitle olsa bile emzirmede zorlansanız bile kısa süreli de olsa emzirmeye çalışmanızı öneriyorum. Böylece meme gelişimi tamamlanır ve kansere karşı koruyucu bir rol üstlenir.

Menopoz sonrası hormon kullanımı: Hormon takviyelerinin 4 yıldan uzun kullanılmaması ve doktor kontrolünde verilmesi önerilmektedir. Meme kanseri ile ilgilenen bir cerrah olarak bu konuda önce detaylı bir meme muayenesi yapılmasını ve kişisel risklerin değerlendirilmesini öneriyorum. Kuşkusuz meme kitleleri olan ve takibi zor bir memede hormon kullanımı işi daha da zorlaştıracaktır.

Kişisel risk faktörü yüksek grup: Genetik olarak kanser risk grubunda iseniz veya ailenizde kanser öyküsü olan bireyler varsa genetik danışmanlık almalısınız. Genetik danışmanlık sonucu yüksek riskli olduğunuz saptanırsa koruyucu cerrahi ve risk azaltıcı diğer yöntemleri hekiminizle gözden geçirmelisiniz. Memede kitle varsa yakın takip ve bir meme cerrahının gözetiminde muayenelerinize devam etmelisiniz.