Memenizde bir kitle fark ettiğinizde kanser gelişimi açısından endişe duyabilirsiniz. Ancak memede saptadığımız kitlelerin birçoğu iyi huylu kitlelerdir. Yine de her kitle dikkate alınmalıdır. Öncelikle bir meme cerrahı tarafından muayene yapılmalıdır.
Kendi kendimize meme muayenesi yaparken nelere dikkat etmeliyiz?
Her kadın kendi meme yapısını öğrenmek için kendini her ayın belli bir gününde muayene etmelidir. Adet gören kadınlar için adetin ilk bir haftası muayene içi çok uygundur. Memede değişen oranlarda yağ dokusu, bez dokusu ve bağ dokusu bulunur. Her kadının meme yapısı kendine özgüdür. Ayrıca meme yapısı yaşa ve kullanılan ilaçlara göre değişkenlik gösterir. Memede hissettiğiniz hassasiyet, ağrı, şişkinlik adet düzenine göre değişebilir. Mevcut kitleler adet öncesi daha da büyük gibi hissedilebilir.
Ne zaman doktora başvurmalıyım?
Meme yapınızda her zamankinden farklı bir değişiklik saptarsanız mutlaka bir meme cerrahına başvurmalısınız. Meme boyutlarında değişiklik, meme cildinde çekinti, içe göçme, yeni gelişen bir meme başı değişikliği; meme başında içe dönme, meme başı akıntısı özellikle kanlı olan akıntılar, kol altında ele gelen şişlik gibi bulgular sizi şüphelendirmelidir.
Memede şüpheli kitle saptandığında yapılması gereken testler nelerdir?
Memede saptanan kitleler için muayene sonrası hastanın yaşına göre inceleme yapmak isteriz. 40 yaş altı ve ailesel kanser riski olmayan kadınlarda meme ultrasonografisi ilk başvurulacak görüntüleme yöntemidir. 40 yaş üstü kadınlarda mamografi ve meme ultrasonografisi birlikte yapılmalıdır. Her iki tetkikte mevcut kitlenin yapısı tam olarak anlaşılamazsa meme MRI tetkikine başvuruyoruz. Meme yapısı yoğun kadınlarda kitlelerin ayırıcı tanısı için yine meme MRI yapılmasını öneriyoruz.
Ne zaman meme biyopsisi yapmak gerekir?
Görüntüleme testlerinde şüphe duyulan kitlelerde doku örneği alarak kitlenin sebebini bulmak isteriz. Bu amaçla kitlenin durumuna göre ince iğne veya kalın iğne biyopsisi yaparız. Bazen de mamografide kitle değil ama mikrokalsifikasyon dediğimiz kanser açısından şüphe uyandıran görüntüler saptarız. Böyle durumlarda tel ile işaretli meme biyopsisi tekniği tercih edilir.
Kanser saptanmayan kitleleri nasıl takip etmeliyiz?
Bu kitlelerin muayene ve görüntüleme yoluyla yakın takibi gerekir. Bu amaçla bazen 3, bazen 6 ayda bir memeyi görmek isteriz. Yakın takip sırasında kitlede değişiklik saptanmazsa takip araları uzatılabilir.
Hiç şikayeti olmayan kadınların takibi nasıl olmalıdır?
Memede şikayetiniz yoksa ve saptanan, takip gerektiren bir kitleniz yoksa 25-40 yaş grubu kadınlara kendi meme muayenelerini aylık yapmasını öneriyoruz. 40 yaş üstü kadınlarda 69 yaşa kadar yıllık mamografi ve ultrasonografi yapılmalıdır. 70 yaşından itibaren 2 yılda bir mamografi yapılarak takip devam etmelidir.